27 Temmuz 2022 Çarşamba



YALNIZ ÇİÇEK

 

Bağzı hayvanseverlerin ve bağzı kitapseverlerin hiç insan sevmediğine denk geldiniz mi?  (Bağzı ‘yı bilerek yazdım, bir yazara rahmetle)

 

Ben geldim ve korkutucu derecede gerçek bir nefretti, insanlara karşı hissettikleri ve hatta çocuklara.

 

Aklınız karışır bu durum karşısında “Merhamet” sadece dili olmayan tüylü canlılar, kitaplarda olan hayali karakterler için midir?

 

Merhamet nedir, nasıl oluşur? Doğuştan gelen bir yetenek midir çevre etkisiyle gelişir mi? Merhamet yetişir mi bir çiçek gibi? Bir çiçek toprak olmazsa, su verilmez güneş görmezse yaşayabilir mi?

 

Çocuk gelişimi ile ilgili bir kitapta tam olarak merhamet değil ama empati yeteneğinin doğuştan gelmediği, çevre ile kazanıldığı yazıyordu.

 

İslam Ansiklopedisinde merhametle ilgili olarak şöyle yazıyor: acımak, şefkat göstermek” anlamında masdar, “acıma duygusu, bu duygunun etkisiyle yapılan iyilik, lutuf

 

Yani sadece acıma duygusu değil merhameti tamamlayan şey bu duygunun etkisiyle yaptığın yardımdır.

 

Hangi birine yardım edeceğiz değil mi? O kadar zor durumda olan kişi var yani? Böyle diyerek kimseye bir zerre yardımda bulunamamak. Nasipsizliğin dibi gibi bir çukur. Olaylara üzülüp dünya işte deyip işimize gücümüze devam etmek.

 

Bunun bir diğer ayağı da var, beni asıl engelleyen şey de bu düşünce. İyilikte bulunacağın kişiye güven verdirmek, sana umut bağlaması. Daha sonra yapacağın hayırların arkası gelmezse karşı tarafı zor durumda bırakmak.  İyilik okunun sana kısmet etmesine izin verememek. Miden arka duvara yapışır sırtında gibi hissedersin. Hep bir taş oturur boğazına hem şefkat göstermek istersin hem korkarsın yardım etmeye.

 

Neden yardım etmek istiyorum, kendi vicdanımı tatmin etmek ben birşeyler yaptım diyebilmek için mi? İyi insan olarak bilinmek ihtiyacı mı? Dürüstçe söylemek gerekirse ya sürekli yardım edemezsem, bu sorumluluk ya bir gün ağır gelirse düşüncesi.

 

O zaman ben merhametli biri miyim?

 

Borçlar çoğaldığında yaptığı ilk şey sadakayı azaltmak olan ben, gerçekten iyi bir insan mıyım?

 

Rızkı verenin kim olduğunu unutuyor muyum, isterse daraltacağını isterse genişleteceğine tam iman etmiyor muyum? Verdikçe asıl o zaman çoğalacağını okumadım mı peki buna hiç mi şahit olmadım?

Defalarca şahit oldun mutluluktan ağladın ama unuttun işte naneli

 

İslam Anksiklopedisi okumaya devam ediyorum,

 

“Esasen şefkat ve merhamet gibi duygular Allah’ın insanların içine koyduğu birer iyilik aracı olup asıl amaç muhtaç ve çaresizlere yardım edip sıkıntılarını gidermektir. Bu açıdan bakıldığında bir kimseye acıyan kişi, eğer bu acımanın verdiği elemden kendisini kurtarmak ve rahatlamak için ona yardım ederse merhamette kemale ulaşmış sayılmaz; çünkü merhamette kemal, kişinin kendisini değil muhtaç ve çaresiz olanı rahata kavuşturmayı amaçlamasıdır.

 

Buradan merhamet duygusunun insanın yaratılışında sahip olduğu bir yeti olduğu sonucu ortaya çıkıyor zannımca. Yaşadığın aile hayatında da bu yetiyi geliştiriyorsun ya da kaybediyorsun.

 

Ve en önemlisi acımanın verdiği elemden kurtulmak için değil, acıdığın şeye yardım etmek, onu rahatlatmak, sıkıntılarını gidermek için yapmış olmak.


Hangi ölçüde giderebilirim?

 

Okumanın devamında gene bir cevap buldum, pes etmek yok.

 

“Gazzâlî bir kimseye gerçek anlamda merhametli denilebilmesi, dolayısıyla acıma duygusunun ahlâkî bir değer taşıması için onun acıdığı kişinin ihtiyacını gücü ölçüsünde karşılaması, bunu da hür iradesiyle yapması gerektiğini belirtir 

 

Kişinin ya da canlının ihtiyacını, gücü ölçüsünde karşılamak.

 

Aynı duyarlılığı hayvanlar, bitkiler, denizler, ormanlar konusunda da göstermek zorundayız.

 

Tüm yaratılmışlara ve yaratılacaklara karşı merhamet!

 

Bildiklerini de unutuyor insan, yeniden yeniden hatırlamaya, öğrenmeye imkan verene şükretmeli.

 

Bu yazı karanlığın içinde bir başına, belki korkularınca canavarların da bulunduğu, su ve havanın olmadığı, belki kimi zaman çok soğuk, kimi zaman da çok sıcak kilitli bir odada yaşamaya çalışan gül yüzlü çiçeğe adanmıştır.

 

 

 

*Kaynak: İslam Ansiklopedisi MERHAMET - TDV İslâm Ansiklopedisi (islamansiklopedisi.org.tr)
**Başlık resmini internetten buldum.